จัดฟันบางนา: รู้ไว้ป้องกันได้ ! ความเสี่ยงในการจัดฟัน

เชื่อว่าหลายๆท่านคงมองเห็นด้านดีของการจัดฟัน ซึ่งเป็นการรักษาทางทันตกรรม เพื่อให้ฟันของท่านที่มีความผิดปกติกลับมาเรียงตัวเป็นระเบียบสวยงามได้ โดยการใช้อุปกรณ์ทางทันตกรรม

ซึ่งในสมัยนี้ ได้มีนวัตกรรมทางทันตกรรมสุดล้ำสมัยเกิดขึ้นมามากมาย โดยสามารถทำการจัดฟันได้ตั้งแต่เด็กเล็กๆ ที่มีอายุประมาณ 4 ขวบ โดยเครื่องมือทรงประสิทธิภาพนี้ก็คือ EF Line นอกจากจะทำให้ฟันที่ผิดปกติของเด็กเข้าที่เป็นระเบียบสวยงามแล้ว ยังสามารถแก้พฤติกรรมที่ทำร้ายสุขภาพช่องปากได้อีกด้วย

ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันทำให้ได้ทราบว่า วงการทันตกรรมไม่หยุดที่จะพัฒนาข้อด้อยต่างๆให้กลายเป็นข้อดีที่หลายๆท่านตามไม่ทัน

แต่ในวันนี้จะมาขอพาท่านผู้อ่านมาทำความเข้าใจถึงความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นได้จากการจัดฟัน ทุกอย่างแม้ว่าจะมีข้อดีมากมาย แต่ข้อด้อยก็ต้องมีคู่กัน ซึ่งท่านจะสามารถเรียนรู้และป้องกันไม่ให้เกิดได้ โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้


ผลข้างเคียงของการจัดฟัน ?

ต้องขอบอกก่อนเลยว่าการจัดฟันนั้นถือว่าเป็นการรักษาทางทันตกรรมที่มีความปลอดภัยสูงมากๆ แต่ความเสี่ยงบางประการก็อาจจะมีอยู่ ซึ่งท่านสามารถแก้ไขป้องกันได้ หากทราบว่าความเสี่ยงเหล่านั้น คืออะไร เกิดขึ้นจากอะไร โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้

– ความเสี่ยงในระยะสั้น

อุปกรณ์ในการจัดฟันนั้นจะไม่มีทางที่แนบสนิทกับฟันของท่านแน่นอน ในบางส่วนรอบฟันอาจเกิดช่องว่างเล็กๆซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการเฝ้าระวัง เพราะ ช่องเหล่านั้นง่ายต่อการสะสมเศษอาหารที่รับประทานเข้าไป และถือว่าเป็นการเพิ่มคราบแบคทีเรียและจุลินทรีย์มากมาย ซึ่งอาจจะส่งผลให้เกิดการทำลายชั้นเคลือบฟันเนื่องจากการสูญเสียแร่ธาตุบนผิวฟันบางชนิด ส่งผลให้เกิดคราบด่างขาวแบบถาวรทิ้งไว้หลังจากที่นำอุปกรณ์ในการจัดฟันออก รวมถึงปัญหาฟันผุ และโรคเหงือกอักเสบร้ายแรงตามมาได้ง่าย

– ความเสี่ยงระยะยาว

การจัดฟันอาจจะส่งผลให้รากฟันลดลง เนื่องจากว่าในขณะที่ฟันถูกใส่อุปกรณ์จัดฟันจะถูกบีบให้เกิดการเคลื่อนไหวตลอดเวลาทีละน้อยจนท่านไม่ทันได้สังเกตเห็น และกระดูกในบริเวณที่ฟันเคลื่อนที่ก็จะหายไปเรื่อยๆ โดยตามธรรมชาติร่างกายจะผลิตกระดูกในส่วนนี้ขึ้นมาใหม่ทดแทน ในกระบวนการนี้เองที่อาจจะทำให้มีความเสี่ยงสูญเสียรากฟันไปอย่างถาวร ส่งผลให้ฟันไม่แข็งแรง แต่ถึงอย่างไรก็ตามทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะทำการตรวจสอบวินิจฉัยในส่วนนี้อย่างละเอียดทุกครั้งอยู่แล้ว จึงทำให้ปัญหาความเสี่ยงนี้เกิดขึ้นได้น้อยมากๆ นอกจากว่าท่านจะไม่ไปพบทันตแพทย์ตามนัดเป็นประจำ ก็อาจจะทำให้ความเสี่ยงตรงนี้เพิ่มมากขึ้นได้นั่นเอง

– ความเสี่ยงด้านพฤติกรรม

เมื่อทำการถอดอุปกรณ์จัดฟันเป็นที่เรียบร้อยแล้ว สิ่งหนึ่งที่ต้องทำต่อก็คือการใส่รีเทนเนอร์เพื่อไม่ให้ฟันคืนสภาพไม่เป็นระเบียบอีกครั้ง ซึ่งระยะเวลาในการใส่รีเทนเนอร์นี้จะขึ้นอยู่กับทันตแพทย์วิเคราะห์ แต่โดยส่วนใหญ่และจะใช้เวลาในการใส่รีเทนเนอร์ประมาณ 6 เดือน หรือมากกว่านั้น

ซึ่งหลายๆท่านรู้สึกไม่สบายช่องปากในการใส่รีเทนเนอร์ในครั้งแรกๆ ทำให้เกิดความไม่อยากใส่หรือใส่ไม่สม่ำเสมอ พฤติกรรมนี้พบบ่อยเพราะอาจจะคิดว่าใส่บ้างไม่ใส่บ้างคงไม่เป็นอะไร แต่แท้ที่จริงแล้ว เมื่อถอดอุปกรณ์จัดฟันออกใหม่ๆ ฟันที่เรียงตัวกันสวยงามนั้นยังไม่มีความแข็งแรงและสามารถล้มได้ง่าย ผลสุดท้ายฟันอาจจะกลับสู่สภาพเดิม ทำให้หลายๆท่านต้องกลับมาทำการจัดฟันใหม่อีกครั้ง เสียทั้งเงิน เสียทั้งเวลา

ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวมานี้ถือได้ว่าเป็นความเสี่ยงที่หลายๆท่านที่ทำตามทันตแพทย์แนะนำอย่างเคร่งครัดอาจจะไม่เคยประสบปัญหาเหล่านี้ แต่ก็ถือได้ว่ามีจำนวนไม่น้อยที่จัดฟันเสร็จแล้วต้องกลับมารักษาส่วนอื่นๆต่อเพราะผลกระทบที่ไม่ได้ป้องกันความเสี่ยงในการจัดฟัน แต่เมื่อท่านทราบแล้วและป้องกัน ความเสี่ยงเหล่านี้ก็จะลดลงจนแทบจะไม่เกิดขึ้นกับท่านเลยก็ได้

การจัดฟันทุกครั้งและทุกคน ควรทำตามคำแนะนำของทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอย่างเคร่งครัด และมาตามนัดหมายทุกครั้ง เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้นั่นเอง

โรคความดันโลหิตสูง อาการ สาเหตุ วิธีการรักษา แนวทางป้องกัน

โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension) เป็นภาวะที่ความดันในหลอดเลือดแดงสูงกว่าระดับปกติอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่นำไปสู่โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคไตวายเรื้อรัง

นี่คือข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับโรคนี้:

โรคความดันโลหิตสูง: ข้อมูลสำคัญ

1. อาการของโรค (Symptoms)
ความดันโลหิตสูงส่วนใหญ่เป็น "ภัยเงียบ" โดยที่ผู้ป่วยมากกว่าครึ่ง ไม่มีอาการใด ๆ เลยในระยะเริ่มต้น จนกว่าจะเกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง แต่ในบางรายที่ความดันสูงมากหรือเริ่มมีภาวะแทรกซ้อน อาจมีอาการดังนี้:

ปวดศีรษะ: โดยเฉพาะบริเวณท้ายทอย มักจะเป็นตอนเช้าหลังตื่นนอน

วิงเวียน/มึนงง: อาจรู้สึกหน้ามืดเมื่อเปลี่ยนท่าทาง

อ่อนเพลีย/เหนื่อยง่ายผิดปกติ

ตาพร่ามัว

อาการอื่น ๆ ที่พบได้น้อย: เลือดกำเดาไหล หรือหูอื้อ

หมายเหตุ: การไม่มีอาการไม่ได้หมายความว่าไม่อันตราย ผู้ที่มีความเสี่ยงจึงควรตรวจวัดความดันโลหิตเป็นประจำ


2. สาเหตุของการเกิดโรค (Causes)

โรคความดันโลหิตสูงแบ่งได้เป็น 2 ชนิดหลัก:

1. ความดันโลหิตสูงไม่ทราบสาเหตุ (Primary หรือ Essential Hypertension)
เป็นสาเหตุที่พบมากที่สุด (มากกว่า 90%) ไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่เกิดจากปัจจัยเสี่ยงหลายอย่างร่วมกัน:

พันธุกรรม: มีประวัติคนในครอบครัวเป็นความดันโลหิตสูง

อายุ: อายุมากขึ้น (โดยเฉพาะ >60 ปี) ผนังหลอดเลือดจะแข็งตัวและมีความยืดหยุ่นน้อยลง

พฤติกรรม: การบริโภคอาหารเค็ม (โซเดียมสูง), การดื่มแอลกอฮอล์มาก, การสูบบุหรี่, การขาดการออกกำลังกาย, ภาวะเครียด

ภาวะโรค: โรคอ้วน, ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea)


2. ความดันโลหิตสูงที่ทราบสาเหตุ (Secondary Hypertension)

เป็นสาเหตุที่พบได้น้อย (<10%) เกิดจากความผิดปกติของอวัยวะอื่น ๆ หรือยาบางชนิด เช่น:

โรคไต หรือหลอดเลือดที่ไตตีบ

ความผิดปกติของฮอร์โมน (เช่น เนื้องอกต่อมหมวกไต, โรคไทรอยด์)

การใช้ยาบางชนิด (เช่น ยาคุมกำเนิด, ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs บางชนิด)


3. แนวทางการรักษา (Treatment)

เป้าหมายหลักของการรักษาคือ การลดความดันโลหิตให้อยู่ในระดับเป้าหมาย (ส่วนใหญ่น้อยกว่า 130/80 มม.ปรอท) เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง

การรักษามี 2 ส่วนสำคัญ:

แนวทาง                                        รายละเอียด

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม   ใช้ได้กับผู้ป่วยทุกราย และจำเป็นสำหรับผู้ที่เริ่มเป็นหรือกลุ่มเสี่ยง
การใช้ยา                    สำหรับผู้ที่มีความดันสูงเกินเกณฑ์อย่างชัดเจน (มักเป็น >140/90 มม.ปรอท) หรือผู้ที่มีภาวะแทรกซ้อนแล้ว
การรักษาด้วยยา               แพทย์จะพิจารณาจ่ายยาลดความดันโลหิต ซึ่งมีหลายกลุ่ม โดยจะเลือกยาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย และมักต้องรับประทานต่อเนื่องตลอดชีวิต เพื่อควบคุมความดันให้อยู่ในระดับปลอดภัย


4. แนวทางป้องกัน (Prevention)

การป้องกันโรคความดันโลหิตสูงทำได้ดีที่สุดด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม:

ควบคุมอาหารเค็ม/โซเดียม: ลดปริมาณโซเดียม ให้น้อยกว่า 2,000 มิลลิกรัมต่อวัน (เทียบเท่าเกลือไม่เกิน 1 ช้อนชา) หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป อาหารสำเร็จรูป และเครื่องปรุงรสเค็มจัด

ควบคุมน้ำหนักตัว: รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ (BMI เหมาะสม) การลดน้ำหนักตัวแม้เพียงเล็กน้อยก็ช่วยลดความดันโลหิตได้

ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: ออกกำลังกายแบบแอโรบิก (เดินเร็ว วิ่งเหยาะ ๆ ว่ายน้ำ) อย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์

งด/ลดแอลกอฮอล์และบุหรี่: การสูบบุหรี่ทำลายหลอดเลือดโดยตรง และการดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปเพิ่มความดันโลหิต

จัดการความเครียด: ฝึกการผ่อนคลาย, พักผ่อนให้เพียงพอ, และทำสมาธิ

คำแนะนำที่สำคัญที่สุด: ผู้ที่มีความเสี่ยงหรือมีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ควร ตรวจวัดความดันโลหิตเป็นประจำ เพื่อค้นพบและรักษาโรคได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ก่อนเกิดภาวะแทรกซ้อน